ურუგვაი შეუერთდა იმ ქვეყნების რიცხვს, სადაც ერთსქესიანთა ქორწინება დაშვებულია

2013 წლის 5 აგვისტოს ურუგვაი მომსწრე გახდა პირველი ერთსქესიანი წყვილის ქორწინებისა. 39 წლის როდრიგო ბორდა და 45 წლის სერხიო მირანდა პირველი გეი წყვილია, რომელმაც ქორწინება დაარეგისტრირა.

ამ საკითხთან დაკავშირებით, მსოფლიოში განსხვავებული მოსაზრებები და მიდგომები არსებობს. ერთი სქესის წყვილთა ქორწინება ან ჰომოსექსუალთა ქორწინება გულისხმობს ერთი სქესის ადამიანების სოციალურად და ლეგალურად აღიარებულ ქორწინებას. დღეისათვის ერთსქესიანთა ქორწინება დაშვებულია მხოლოდ 14 ქვეყანაში. ეს ქვეყნებია: ჰოლანდია, ბელგია, ესპანეთი, კანადა, სამხრეთ აფრიკა, ნორვეგია, შვედეთი, პორტუგალია, ისლანდია, არგენტინა, დანია. მათ  ასევე შეუერთდა ურუგვაი, ახალი ზელანდია და საფრანგეთი.

პირველი ქვეყანა, სადაც  მოხდა ერთსქესიანთა ქორწინების ლეგალიზება,  ჰოლანდია გახლდათ. ქვეყანაში მსგავსი კანონი  2001 წელს მიიღეს. აქვე გაიმართა პირველი საქორწინო ცერემონია. 2001 წლის 1 აპრილს, შუაღამეს,  ამსტერდამში ოთხი წყვილი დაქორწინდა, მათ შორის ანა-მარია ტუსი და ელენ ფაასენი. ეს იყო მსოფლიოში  პირველი ერთსქესიანთა ქორწილი.

„ჩვენ ჩვეულებრივი ადამიანები ვართ, თუ დაგვინახავთ ქუჩაში, მიხვდებით, სხვებისგან არაფრით გამოვირჩევით, ერთადერთი, რაც შეიცვლება იქნაბ ის, რომ მას მე მეუღლეს დავუძახებ“, - განაცხადა ტუსმა ცერემონიაზე.

ეს საკითხი მე-20 საუკუნის ბოლო წლებიდან საკმაოდ პრობლემატური და აქტუალური

გახდა. 1989 წელს დანიამ პირველმა წამოაყენა საკითხი ერთსქესიანი წყვილების ურთიერთობის დაკანონებაზე, თუმცა ეს არ განხორციელებულა. 2001 წლიდან  დღემდე  ვითარება შეიცვალა.  მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყნის კანონმდებლობაშიც ნელ-ნელა შედის ცვლილებები, რომლებიც ერთსქესიან წყვილებს  დაქორწინების უფლებას აძლევს.

2010 წლის ივლისში ლათინური ამერიკის ქვეყნებიდან არგენტინა გახდა პირველი ქვეყანა, რომელმაც დაუშვა გეების ქორწინება. ამ ფაქტის შემდეგ მექსიკა იყო ერთადერთი ადგილი რეგიონში, სადაც  ერთსქესიან წყვილებს  შესაძლებლობა ჰქონდათ საკუთარი ქორწინების დარეგისტრირებისა. 2013 წელს, აპრილში, ახალი ზელანდიის პარლამენტმაც ხმათა უმრავლესობით მიიღო ანალოგიური კანონი.

ამავე თვეში, დიდი დავისა თუ წინააღმდეგობის მიუხედავად, საფრანგეთშიც იგივე კანონი შევიდა ძალაში. პარიზში ამ სიახლეს დიდი გამოხმაურება მოჰყვა. კერძოდ, ერთსქესიანთა ქორწინების დაკანონებისა და მათ მიერ შვილების აყვანის წინააღმდეგ მრავალათასიანი საპროტესტო აქცია გაიმართა. დემონსტრაციებში დაახლოებით 300 000 ადამიანი იღებდა მონაწილეობას. საფრანგეთის ეროვნულმა კრებამ თებერვალში ერთსქესიანთა ქორწინების შესახებ კანონპროექტი მოიწონა, აპრილში კი ერთსქესიანთა ქორწინება საფრანგეთშიც დაშვებულად გამოცხადდა.  

ურუგვაიშიც დაშვებულია ერთსქესიანთა ქორწინება. პრეზიდენტმა ხოსე მუხიკამ, ამ კანონპროექტს მხარი დაუჭირა   და სურვილი გამოთქვა, რომ ის ძალაში შესულიყო.  2013 წლის 12 აპრილს ურუგვაის კონგრესის წარმომადგენელლთა პალატის 2/3-მა მხარი დაუჭირა კანონპროექტს, რომელიც ქვეყნის ტერიტორიაზე ერთსქესიანთა ქორწინებას კანონიერად აცხადებდა. სენატმა ეს კანონპროექტი მოიწონა და ურუგვაის პრეზიდენტ ხოსე მუხიკას ხელმოწერის შემდეგ ძალაში შევიდა.  ქვეყანაში პირველი პრეცედენტი გახლდათ როდრიგო ბორდასა და მისი მეწყვილის ქორწინება, 2013 წლის 5 აგვისტოს. წყვილი 14 წლის განმავლობაში იყო ერთად. მათ სხვა ურუგვაელმა წყვილებმაც მიბაძეს. პრეზიდენტმა ხოსე მუხიკამ კანონს ხელი 2013 წლის მაისში მოაწერა, თუმცა ის მხოლოდ 90 დღის შემდეგ ამოქმედდა. წყვილი აცხადებდა, რომ მათთვის ეს ნაბიჯი საკმაოდ საპასუხისმგებლო იყო. როდრიგო ბორდასა და მისი მეწყვილის აზრით,  ამ კანონის მიღებით სახელმწიფომ აღიარა მათი უფლებები, ასევე ისიც, რომ რაიმე განმასხვავებლი ნიშნებით ადამიანები არ იყოფიან. პირველმა რეგისტრაციამ შეუფერხებლად ჩაიარა, ცერემონია  მონტევიდეოს საავადმყოფოში ჩატარდა და მას ოფიციალურად  ლუიზა სალაბერი უძღვებოდა. ცერემონიას   მხოლოდ მეჯვარეები და ნათესავები ესწრებოდნენ. როდრიგო ბორდა და სერხიო მირანდა ქორწილის აღნიშვნას სექტემბერში აპირებენ და ამბობენ, რომ ამ დღეს საჯაროს გახდიან, არა იმიტომ, რომ მათ უნდათ ამ დღის მსოფლიოსთვის გაზიარება, არამედ, იმიტომ, რომ მათ სურთ მისცენ მაგალითი სხვა ერთსქესიან წყვილებს, რომლებსაც სურთ ქორწინების დარეგისტრირება, თუმცა ჯერ საბოლოო გადაწყვეტილება არ მიუღიათ.

საჭირო გახდა ერთადერთი ცვლილების შეტანა,  ეს გახლავთ მიმართვა,  „მისტერ“ და „მისის“, რომელიც შეიცვალა „პარტნიორით“ ან „მეუღლით“.

აღსანიშნავია, რომ რამდენიმე გეი წყვილი ამავე დღეს გეგმავდა ქორწინების დარეგისტრირებას, თუმცა ვერ განახორციელეს. მათ შორის იყვნენ სალსამენდი და მისი პარტნიორი, რომლებიც 2012 წელს დაქორწინდნენ ბუენოს-აირესში და მხოლოდ ახლა ჩავიდნენ ურუგვაიში, რათა ოფიცილაურად დაერეგისტრირებინათ ქორწინება ორშაბათს, 5  აგვისტოს. თუმცა ეს საჭირო აღარ გახდა, რადგან ურუგვაიში  ახალი კანონი მათ ავტომატურად ცნობდა დაქორწინებულად.

მარიამ აბუაშვილი

ფოტოები:

1. www.thinkprogress.org

2. www.telegraph.co.uk

3. www.goldcoastloveboat.com